Bạn không cần là một hoạ sĩ, nhưng vẫn có thể tự vẽ sách Ehon cho trẻ em nếu sở hữu iPad và phần mềm Procreate.
Sách tranh, hay còn gọi là Ehon, là một phần quan trọng trong việc giáo dục trẻ em ở Nhật Bản. Những cuốn sách này không chỉ giúp trẻ em phát triển kỹ năng ngôn ngữ và tư duy sáng tạo mà còn truyền tải những giá trị văn hóa đặc trưng của đất nước mặt trời mọc.
1. Ehon là gì?
Ehon là tên tiếng Nhật dành cho sách minh họa. Từ này được tạo thành từ hai từ:
絵 (e), nghĩa là “vẽ”
本 (hon), nghĩa là “sách”
Khá dễ hiểu, phải không? Ehon chỉ đơn giản là sách tranh cho trẻ em.
Ban đầu, Ehon là các tranh vẽ được in trên khối gỗ và xuất bản trong thời kỳ Edo và Meiji. Vào cuối thế kỷ 19, định nghĩa của Ehon trở nên tổng quát hơn và dần trở thành các khái niệm văn học thương mại phương Tây.
Ngày nay, Ehon là những cuốn sách tranh với các câu chuyện được viết dành cho trẻ em độ tuổi nhỏ.
2. Đặc điểm của truyện Ehon cho trẻ em
2.1 Ehon tập trung vào hình ảnh hơn câu chữ hay hội thoại
Mở một quyển sách Ehon ra, bạn sẽ thấy hình ảnh chiếm nhiều hơn nội dung chữ . Thực tế, bạn có thể chỉ tìm thấy một đến hai câu chữ trên mỗi trang truyện Ehon.
Dù những thể loại sách truyện khác cũng có hình minh hoạ, nhưng sách tranh Nhật Bản dành cho trẻ em (Ehon) có tính độc đáo riêng, vì cốt truyện dựa nhiều vào các hình ảnh trên mỗi trang. Các hình ảnh được vẽ vốn mang theo câu chuyện trong đó và có thể thu hút người đọc vì chúng đồng thời thể hiện ngữ cảnh câu chuyện, không chỉ giúp trẻ em đọc được mà còn liên hệ được nội dung giữa các trang truyện với nhau.
Ngoài ra, một trong những mục đích của Ehon là dạy trẻ em tại Nhật Bản học tiếng Nhật, vì vậy, việc học từ mới qua sách tranh có thể giúp trẻ hiểu rõ hơn về ngữ cảnh của ngôn ngữ, ngoài ra nó cung cấp ví dụ cụ thể về cách dùng câu từ và những tình huống nên sử dụng ra sao.
2.2 Tập trung vào nhịp điệu và cách phát âm
Bạn sẽ nhận thấy nhiều ehon sử dụng các văn bản có nhịp điệu, vì vốn Ehon được viết cho trẻ em đang làm quen với ngôn ngữ tiếng Nhật. Tuy nhiên, điều này có thể thể hiện không quá rõ khi mua các quyển sách được dịch thuật tại Việt Nam do tính chất khác biệt của ngôn ngữ.
3. Một vài quyển sách Ehon cho trẻ em bạn có thể tìm thấy tại Việt Nam
Khi đến các cửa hàng sách hoặc tìm trên các nền tảng thương mai điện tử với từ khoá “Ehon”, bạn sẽ tìm thấy rất nhiều đầu sách thú vị, bạn có thể tìm cho trẻ nhà mình những chủ đề phù hợp để trò chuyện với con hoặc giải quyết các vấn đề đang có của con.
Dưới đây là một vài hình ảnh tựa sách mà bạn có thể xem qua tham khảo:
Ngoài ra, trước đây Phát Vẽ Bầu Trời từng thực hiện vẽ minh hoạ bộ 3 quyển sách Ehon cùng tác giả “Bác sĩ Huyên Thảo” tại phòng khám Happy Baby TPHCM, bạn có thể tìm hiểu và xem nó tại đây nhé:
4. Cách tự vẽ truyện Ehon bằng iPad
Nắm bắt được những đặc điểm của dòng sách Ehon:
- Hình ảnh chiếm nhiều hơn chữ viết.
- Nội dung đơn giản, thực tế, gần gũi với cuộc sống hàng ngày của trẻ em.
- Hình ảnh được vẽ một cách cơ bản, dễ nhận biết cho trẻ nhỏ.
- Số trang sách không quá nhiều, dễ hoàn hành.
Trong giới hạn bài viết này, Phát Vẽ Bầu Trời sẽ cho bạn biết quy trình 7 bước bạn có thể tự tạo ra một quyển sách Ehon cho trẻ em tại nhà.
B1: Chuẩn bị chủ đề làm sách Ehon cho trẻ em
Điều này phụ thuộc vào mục đích làm truyện của bạn:
- Bạn vẽ cho bản thân, làm portfolio cá nhân, để xuất bản.
- Bạn vẽ cho trẻ em trong lớp học của mình.
- Bạn vẽ để dạy cho con của mình về một vấn đề nào đó.
Khi xác định được mục đích làm truyện, bạn có thể xác định rõ hơn về nội dung cụ thể/ thông điệp cụ thể mà bạn muốn viết, ví dụ khi bạn muốn viết truyện cho trẻ em nhà mình, bạn cần biết bạn muốn dạy trẻ về điều gì, thông điệp bạn muốn nhắn nhủ trẻ qua câu chuyện đó, như:
- Nên đi toilet đúng chỗ.
- Nói lời cảm ơn, xin lỗi là điều cần thiết.
- Văn hoá xếp hàng và chờ đợi.
- Tín hiệu đèn giao thông.
- …
Ở bước này, bạn cũng có thể sử dụng các công cụ tìm kiếm để có thêm ý tưởng cho mình. Ý tưởng bạn lấy từ thực tế cuộc sống mà bạn quan sát được, hoặc tìm hiểu những vấn đề chung của trẻ em trên internet cũng được luôn.
>>> ĐỪNG BỎ QUA: PHƯƠNG PHÁP DẠY VẼ CHO TRẺ BẰNG TRUYỆN KỂ (KÈM VIDEO HƯỚNG DẪN)
B2: Sáng tác câu chuyện cho sách Ehon cho trẻ em
Ở đây, bạn luôn cần nhắc nhở mình trong quá trình viết rằng sách Ehon là dòng sách truyện được tạo ra dành cho trẻ em độ tuổi nhỏ, vì vậy khi viết, ngôn từ bạn sử dụng phải rất đơn giản, nội dung không có quá nhiều hàm ý, lớp ý nghĩa, hạn chế những ẩn dụ hoặc sự tưởng tượng mơ hồ, xa vời thực tế, …
Nếu bạn chưa có kinh nghiệm về trẻ em, có thể tìm đọc các tài liệu liên quan đến tâm lý của trẻ, hoặc hỏi các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục trẻ em.
Ngoài ra, trong thời đại có sự tham gia của trí tuệ nhân tạo AI, bạn hoàn toàn có thể tận dụng nó như một gợi ý để sáng tác câu chuyện cho mình. Tuy nhiên tôi khuyến khích bạn chỉ sử dụng nó để tham khảo ý tưởng và không phụ thuộc vào nó, việc phù thuộc vào AI tiềm tàng nhiều nguy hại và khiến cho con người mất dần đi khả năng tư duy và sáng tạo vốn có.
Bạn vẫn nên tự mình sáng tác câu chuyện cho riêng mình. Nhớ nhé!
2 công cụ tôi muốn nhắc đến ở đây là:
Hai công cụ AI này hoàn toàn miễn phí và có thể sử dụng được tại Việt Nam, việt của bạn chỉ đơn giản là đăng nhập bằng tài khoản Email của bạn, sau đó tạo dòng lệnh bằng tiếng Việt yêu cầu sáng tác truyện.
Bạn sẽ cần ghi rõ, mô tả rõ nhu cầu của mình, ví dụ như:
“Hãy sáng tác một câu chuyện ngắn đơn giản dành cho trẻ em từ 0-4 tuổi về chủ đề nên đánh răng trước khi đi ngủ, truyện sử dụng nhân vật chính là Thỏ trắng 2 tuổi, bối cảnh trong thành phố hiện đại, …”
Khi nhận được yêu cầu như thế, công cụ AI sẽ thực hiện nó cho bạn trong vòng 30 giây nhanh chóng. Trong trường hợp bạn không hài lòng về kết quả, bạn hoàn toàn có thể yêu cầu công cụ viết lại bằng cách nhập một dòng lệnh khác, hoặc đưa ra những yêu cầu chèn vào thêm hay bỏ bớt nội dung của kết quả trước đó.
Sau khi có được mạch truyện, bạn cần copy nó về word rồi tự chỉnh sửa, thêm bớt, sắp xếp mạch truyện lại theo ý bạn.
B3: Viết kịch bản cho truyện
Bạn cần phân biệt bước Viết kịch bản và bước Sáng tác nội dung bên trên:
- Sáng tác nội dung: Bạn lên ý tưởng và viết nó thành một câu chuyện dài có 3 phần Mở – Thân – Kết
- Viết kịch bản: là bước bạn viết lại câu chuyện đó thành các câu tách rời, mỗi câu là một bức tranh bạn sẽ vẽ như bảng dưới đây:
BẢNG VÍ DỤ VỀ KỊCH BẢN TRUYỆN EHON
TRANH VẼ | NỘI DUNG | MÔ TẢ HÌNH ẢNH |
01 | Buổi sáng, Thỏ trắng ra ngoài vườn tập thể dục cùng mẹ. | Khung cảnh ngoài trời, chú thỏ trắng và mẹ đi trong khu vườn ở giữa khung tranh, bên tay phải có một phần ngôi nhà gỗ của họ. |
02 | Thỏ Trắng vô tình gặp một chú sâu đang đạp xe đi học. | Hình ảnh chú sâu đi xe to giữa khung, một phần gương mặt của chú thỏ đang cúi xuống ở góc trên bên trái. Xung quanh chú sâu có nhiều hòn đá to để thể hiện kích thước nhỏ bé của chú. |
03 | … | … |
Lưu ý quan trọng:
Nếu bạn có ý định đóng truyện này thành sách, thì lưu ý số trang của sách sẽ phải chia hết cho 4. Điều đó có nghĩa là kịch bản của bạn phải có số tranh vẽ là 8, 12, 16, 20, 24, 28, … Đó chính là nguyên tắc cơ bản khi làm sách, bạn lưu ý khi làm bảng kịch bản bên trên nhé.
B4: Bảng phân cảnh storyboard
Storyboard là gì?
Storyboard là cách bạn phác thảo nhanh từng cảnh hoặc từng khung hình của một quyển truyện.
Ở bước vẽ truyện Ehon, bạn sẽ không phải vẽ từng tranh vẽ lần lượt, mà bạn hãy kẻ 1 bảng gồm nhiều ô nhỏ và dành thời gian để vẽ thật nhanh ý tưởng của cả câu truyện Ehon vào từng ô. Kết quả sẽ trông như thế này:
Lưu ý đây chỉ là bản phác thảo, bạn không cần đi sâu quá nhiều về chi tiết hay màu sắc, bạn cứ mạnh dạn vẽ ra những gì có trong đầu bạn lên từng ô, mỗi ô đại diện cho từng bức tranh mà bạn sẽ vẽ ở bước sau.
Mách nhỏ, bạn có thể sử dụng iPad để thực hiện Storyboard (Bảng phân cảnh) cho câu chuyện của mình một cách dễ dàng bằng cách tải Template tôi để dưới đây và chèn vào phần mềm Procreate trên iPad của bạn để vẽ:
>>> ĐỪNG BỎ QUA: TOP 5 CÁC ỨNG DỤNG VẼ TRÊN iPAD BIẾN BẠN THÀNH HOẠ SĨ
Trường hợp bạn chưa biết sử dụng Procreate trên iPad để vẽ như thế nào, tại Phát Vẽ Bầu trời, chúng tôi có khoá học vẽ iPad cơ bản cho bạn mới bắt đầu. Bạn có thể tham khảo khoá học tại đây.
>>> ĐỪNG BỎ QUA: KHOÁ HỌC VẼ PROCREATE CƠ BẢN CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU
B5: Thực hiện vẽ tranh
Sau khi có kịch bản và bảng phân cảnh, bạn hoàn toàn có thể hình dung được toàn bộ câu chuyện khi nó được hoàn thành.
Vậy thì, bắt tay vào vẽ thôi! Với thiết bị iPad bạn hoàn hoàn có thể thực hiện các tranh vẽ Ehon một cách rất dễ dàng.
Điều lưu ý ở đây là bạn đang vẽ cho trẻ em nhỏ tuổi, thế nên các hình vẽ cần được thực hiện dựa trên các hình khối và đường nét cơ bản, không cần quá chi tiết và nhiều lớp màu. Chỉ cần bạn truyền tải được nội dung câu chuyện một cách thú vị nhất là ổn, sẽ không ai đánh giá tranh của bạn về phối cảnh, anatomy, cấu trúc hay ánh sáng gì cả, nên cứ yên tâm sáng tạo bạn nhé!
Có một điều hay ho, trong phần mềm Procreate trên iPad có cả một thư viện cọ giả lập (Brush Library), điều đó có nghĩa là bạn hoàn toàn có thể vẽ được màu sáp, màu nước hay bất kỳ loại dụng cụ vẽ nào mà bạn muốn để tạo ra tranh vẽ Ehon cho câu chuyện của mình.
>>> ĐỪNG BỎ QUA: 10 LỢI ÍCH KHI VẼ SÁNG TẠO TRÊN IPAD (Bạn chưa từng biết đến)
B7: Chèn nội dung chữ vào tranh và đánh số trang
Đây là bước cuối cùng sau khi hoàn tất màu sắc cho bộ tranh vẽ. Procreate cho phép bạn chèn chữ bằng công cụ ADD TEXT lên tranh vẽ của mình. Việc của bạn ở bướ này chỉ đơn giản là tìm những chỗ trống trên tranh vẽ của bạn để gõ nội dung chữ vào đó.
Có một vài nguyên tắc mà bạn cần nắm ở phần này:
- Nếu nền màu tối, bạn sẽ cần chọn chữ màu sáng, ngược lại nếu nền màu sáng, bạn sẽ chọn chữ màu tối.
- Chữ nên đặt trên không gian nền trơn trong tranh, không nên nằm đè lên bất kỳ hình ảnh hay nhân vật nào.
- Độ to chữ vừa phải, chữ để người lớn nhìn vào và đọc cho trẻ nghe, ở độ tuổi này thậm chí trẻ vẫn chưa biết đọc chữ.
- Vì đây là sách tranh Ehon cho trẻ em, nên nội dung chữ bạn để vừa phải, gọn gẽ, vì dòng sách này ưu tiên hình ảnh kể chuyện nhiều hơn.
TỔNG KẾT
Bạn thấy đấy, trong thời đại số hiện nay, các công cụ hiện đại như iPad, Apple Pencil hoàn toàn có thể hỗ trợ bạn vẽ vời, kể cả khi bạn không phải một hoạ sĩ. Chỉ cần bạn một một ít thời gian thử nghiệm, tự mình trải nghiệm hoặc thông qua các khoá học cơ bản, bạn hoàn toàn có thể vẽ được câu chuyện của riêng mình.
Cộng với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI) và những ứng dụng vẽ như Procreate, việc sáng tác và minh hoạ không còn là trở ngại.
Trên đây là nội dung giới thiệu về dòng sách Ehon cho trẻ em và các bước để bạn có thể tự sản xuất một truyện Ehon bằng phần mềm Procreate trên iPad. Đó là những quan điểm từ PhatVeBauTroi về Cách tự vẽ sách Ehon cho trẻ em bằng phần mềm Procreate trên iPad, hi vọng góc nhìn của tôi hữu ích cho bạn.
Nếu có những chia sẻ khác hay thắc mắc, vui lòng để lại dưới phần bình luận nhé!
Thân mến,
PhatVeBauTroi
Là một hoạ sĩ hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, tôi muốn xây dựng blog này để hướng dẫn bạn kỹ năng vẽ sáng tạo trên iPad. Tại đây bạn có thể tìm thấy những quan điểm về vẽ vời của tôi thông qua các bài viết, videos, khoá học, … Bạn có thể kết nối với Phát qua Email hoặc Fanpage cá nhân tại mục Liên Hệ. Chúc bạn vẽ vui và có thật nhiều tranh vẽ sáng tạo!